ಬಿದಿರಿನ ದೊಡ್ಡ ಲೋಟದಲ್ಲಿ ರಾಗಿಯ ಕಾಳನ್ನು ತುಂಬಿಸಿ, ಬಿಸಿನೀರನ್ನು ಸೇರಿಸಿ, ಬಿದಿರಿನದ್ದೇ ಸ್ಟ್ರಾದಲ್ಲಿ ಹೀರುವ ನೋಟ "ಸಿಕ್ಕಿಂ"ನ ಲೋಕಲ್ ಬಾರ್-ಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ. ಲೋಟದಲ್ಲಿ ನೀರು ಖಾಲಿಯಾದರೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಬಿಸಿನೀರು ಸೇರಿಸಿ ಹತ್ತು ನಿಮಿಷ ಬಿಟ್ಟರೆ ಮತ್ತೆ "ಛಾಂಗ್" ಸಿದ್ಧ. ರಾಗಿ ಕಾಳಿಗೆ ಬಿಸಿನೀರು ಸೇರಿಸಿದರೆ ಅದ್ಯಾವ ಮಹಾನ್ ರುಚಿ ಎಂದು ನೀವು ಕೇಳಬಹುದು. ನೋಡಲು ನಾವು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ರಾಗಿಯ ಕಾಳಿನಂತಿದ್ದರೂ, ಈ ರಾಗಿಯ ಕಾಳಿನ ಹಿಂದಿನ ಕಥೆ ಬೇರೆಯೇ ಇದೆ.
ರಾಗಿಯ ಕಾಳನ್ನು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕುದಿಸಿ ಆರಿದ ನಂತರ, ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಯೀಸ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯೀಸ್ಟ್ ತಯಾರಿಯ ಕಥೆ ಕೂಡ ಕುತೂಹಲಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಅನ್ನವನ್ನು ನಾದು, ಅದಕ್ಕೆ "ಮೋರ್ಜಾ" ಎಂಬ ಕಾಡುಮರದ ಬೇರನ್ನು ಸೇರಿಸಿ, ಚಿಕ್ಕ ರೊಟ್ಟಿಯ ಆಕಾರಕ್ಕೆ ತಟ್ಟಿ ಒಣಗಿಸಿದರೆ ಯೀಸ್ಟ್ ತಯ್ಯಾರು. ಯೀಸ್ಟ್ ಬೆರೆತ ರಾಗಿಯನ್ನು ಎರಡು, ಮೂರು ದಿನಗಳವರಗೆ ಹುದುಗಲು ಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ರೀತಿ ಹುದುಗಿದ ರಾಗಿಗೆ ಬಿಸಿನೀರು ಹಾಕಿ ಕುಡಿದರೆ ಬಿಯರ್ ಸಿದ್ಧ!
ರಾಗಿಯಲ್ಲದೇ ಇನ್ನಿತರ ಸಿರಿಧಾನ್ಯ ಬಳಸಿ ಕೂಡ "ಛಾಂಗ್" ತಯಾರಿಸುವ ರೂಢಿ ಇದೆ. "ಸಿಕ್ಕಿಂ"ನಂತಹ ಛಳಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ "ಛಾಂಗ್" ದೇಹವನ್ನು ಬೆಚ್ಚಗಿಡುವುದರಿಂದ ಅಲ್ಲಿಯ ದಿನಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ. ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ "ಛಾಂಗ್" ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಯೂ ಕೂಡ.
ರಾಗಿಯ ಕಾಳನ್ನು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕುದಿಸಿ ಆರಿದ ನಂತರ, ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಯೀಸ್ಟನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯೀಸ್ಟ್ ತಯಾರಿಯ ಕಥೆ ಕೂಡ ಕುತೂಹಲಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಅನ್ನವನ್ನು ನಾದು, ಅದಕ್ಕೆ "ಮೋರ್ಜಾ" ಎಂಬ ಕಾಡುಮರದ ಬೇರನ್ನು ಸೇರಿಸಿ, ಚಿಕ್ಕ ರೊಟ್ಟಿಯ ಆಕಾರಕ್ಕೆ ತಟ್ಟಿ ಒಣಗಿಸಿದರೆ ಯೀಸ್ಟ್ ತಯ್ಯಾರು. ಯೀಸ್ಟ್ ಬೆರೆತ ರಾಗಿಯನ್ನು ಎರಡು, ಮೂರು ದಿನಗಳವರಗೆ ಹುದುಗಲು ಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ರೀತಿ ಹುದುಗಿದ ರಾಗಿಗೆ ಬಿಸಿನೀರು ಹಾಕಿ ಕುಡಿದರೆ ಬಿಯರ್ ಸಿದ್ಧ!
ರಾಗಿಯಲ್ಲದೇ ಇನ್ನಿತರ ಸಿರಿಧಾನ್ಯ ಬಳಸಿ ಕೂಡ "ಛಾಂಗ್" ತಯಾರಿಸುವ ರೂಢಿ ಇದೆ. "ಸಿಕ್ಕಿಂ"ನಂತಹ ಛಳಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ "ಛಾಂಗ್" ದೇಹವನ್ನು ಬೆಚ್ಚಗಿಡುವುದರಿಂದ ಅಲ್ಲಿಯ ದಿನಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ. ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ "ಛಾಂಗ್" ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಯೂ ಕೂಡ.